Wat is FMEA?

FMEA is de afkorting voor Failure Mode and Effects Analysis, in het Nederlands vertaald Faalmodus en effectanalyse. FMEA is een risico analyse om oorzaken en oplossingen te vinden. Het wordt gebruikt om prioritering aan te geven voor de defecten die optreden. Maar ook wordt de methode gebruikt om vóóraf te toetsen of een oplossing tot risico’s en/of fouten leidt. Dit leidt tot preventieve acties.

Wat is FMEA?

De FMEA, ook wel een FMEA workshop, is een manier om met een team collega’s de risico’s per proces stap inzichtelijk te maken, te analyseren en tot een besluit te komen, of er actie (tegenmaatregelen) gewenst zijn. Het is een systematische werkwijze voor het ontdekken van mogelijke manieren waarop een product of proces kan falen en hoe gemakkelijk je het falen en het effect van dat falen kan ontdekken, zodat je het risico op het voorkomen, het effect of beide kunt reduceren.

Met een team van collega’s, meestal vanuit verschillende teams met diverse achtergronden/perspectieven, wordt gebrainstormd, welke processtappen er in een proces zgn ‘failures’ voorkomen. De input kan komen vanuit ervaringen van klanten (klachten) of eigen inzichten van medewerkers die ‘overprocessing’ (lees: herstelwerk) moeten doen, om de producten en diensten bij de klant te krijgen.

Door scores te geven aan de ernst van de mogelijke fout, aan de frequentie van de fout en de detecteerbaarheid van de fout, kan van elke mogelijke fout het zogenaamde Risk Priority Number (RPN) worden berekend. Dit is een indicator die je helpt om prioriteiten te stellen voor het aanpakken van de oorzaken.

Op ieder van de Failures, wordt vervolgens een inschatting gemaakt op door middel van cijfers:

• Occurance: hoe vaak het voorkomt
  • 1 is niet vaak, 10 is vaak
• Severity: hoe ernstig is het als deze failure zich voordoet
  • 1 is niet erg, 10 is erg
• Detection: hoe makkelijk het op te merken is voor het fout gaat
  • let op: 1 is makkelijk en 10 is moeilijk!!

Aanpak en voorbeeld FMEA

Door onderstaande schema in te vullen met een team van betrokken medewerkers, ontstaat er van één proces een overzicht van mogelijke defecten met hierbij de prioritering in de vorm van het RPN. Zie onderstaand voorbeeld.

Het opstellen van de FMEA gaat in een paar stappen:

• Bepaal alle mogelijke fouten/defecten (failure modes) in het proces. Defecten zijn die mogelijkheden die niet voldoen aan de klanteisen.
• Bij elk defect, elke fout vul je de vakjes van links naar rechts in.
• Occurance (frequentie): schat in hoe vaak de betreffende fout voorkomt bij het uitvoeren van het proces [score 1-10, 1 = komt bijna nooit voor, 10 = komt erg vaak voor].
• Severity (Ernst): maak een inschatting van de gevolgen per faalwijze en kwantificeer de ernst van deze gevolgen van de klant [Score 1-10; 1 = geen effect, 10 = dramatisch effect].
• Detecteerbaarheid (Detection): kwantificeer de kans dat de fout wordt gedetecteerd [score 1-10, 1 = fout wordt altijd herkend, 10 = fout wordt bij optreden nooit herkend].
• Het risk priority nummer kan nu berekend worden. De formule is: RPN = Occ * Sev * Det.
• Hoe hoger het RPN, hoe meer risico.
• Vanaf een score van 120 moet een actie/tegenmaatregel (counter measure) volgen. Hierbij moet opgemerkt worden dat het geven van een score geen wetenschap is; het is een weging of indicatie vanuit de medewerkers. Je weegt en maakt een inschatting van de ernst, frequentie en detecteerbaarheid.

Vanuit bovenstaande benadering is het verstandig om de hoogste scorende fout (hoogste RPN) als eerste op te pakken. Een hoge score is een score boven 120. Maar het is aan te raden om met een lager scorende RPN te starten, een fout die makkelijk op te lossen of te verbeteren is. Zo boekt het team snel succes en is het team gemotiveerd om een volgende verbetering op te pakken.

Toepassing Lean Six Sigma

Een risico analyse kan op verschillende momenten in je DMAIC aanpak worden ingezet. Tijdens de Define fase kan de FMEA worden ingezet om inzicht te vergaren, in welk van de processen die in een organisatie worden uitgevoerd, risico’s zijn, die het klantbelang of organisatie belang in de weg staan. Dat kan inzicht opleveren, welk proces je als eerst wilt gaan oppakken om te gaan verbeteren, middels een Verbeter project. Daarmee vormt het een alternatief/toevoeging voor de Quality Function Deployment (QFD), waarin vooral naar klantwaarde leveren wordt gekeken.

Daarnaast kan het toegepast worden in de Measure fase, bij het relateren van proces stappen aan KPIV’s (key process input variabele) gerelateerd aan risico’s en om KPIV’s te prioriteren. En in de Analyse fase bij het begrijpen van de risico’s bij een implementatie. Als laatste bij de Improve fase, om de effectiviteit in te schatten van een Control plan.