Hoe werkt Overall Equipment Effectiveness?
Overall Equipment Effectiviness (OEE) zegt dus iets over de werkelijke productieopbrengst ten opzichte van de (theoretische) maximale opbrengst:
O.E.E. = Prestatie x Beschikbaarheid x Kwaliteit
Prestatie ofwel de benutting van het equipment. Dit kan hier uit twee componenten bestaan:
Snelheid: dit is de snelheid waarop de machine op dit moment draait t.o.v. de snelheid waarop het ooit is gekocht. Bijvoorbeeld. Stel de machine produceert elke 14,5s nieuwe producten, maar volgens de fabrikant zou dat elke 12s moeten kunnen, dan is de performance: 12/14,5= 82,7%
(Meer)Voudigheid: stel dat er binnen een machine een matrijs geïnstalleerd is met 24 openingen (holes), welke tegelijkertijd producten kan (spuit)gieten. Om technische redenen kan het zijn dat 1 van de holes is afgestopt, dan is er dus een performance op voudigheid van 23/24=95,8%.
Een ander voorbeeld hiervan is de rekencapaciteit van een computer, ook wel de ‘benutting’ van de processor capaciteit genoemd. Stel een processor bestaat uit 4 kernen (cores), dan kun je via je ‘taakmanager’à’prestaties’ kijken, hoeveel % daarvan wordt gebruikt (niet schrikken als dit erg laag is).
Beschikbaarheid: is de daadwerkelijke productietijd ten opzichte van de tijd dat er gepland is om te produceren met de machine. Dit is gelijk één van de meest bediscussieerde indicatoren binnen de OEE. Over het algemeen wordt hier de geplande tijd minus de ongeplande uitval, ofwel de ‘unplanned downtime’ voor genomen, met andere woorden, het percentage dat de machine beschikbaar is. Ongeplande uitvallen kan bijvoorbeeld komen door technische oorzaken binnen de machine, dat producten scheef liggen en de boel blokkeren, stroom uitval etc. Er ligt echter een direct verband met de staat van het onderhoud van de machine. Maar om onderhoud te plegen, moet de machine stil worden gelegd, dit noemen we dan ‘planned downtime’ en valt buiten de OEE berekening, maar dan wordt er ook niets geproduceerd. Datzelfde geldt voor de tijd dat er geen orders zijn om aan te produceren, deze valt ook buiten de OEE.
Kwaliteit: hoeveel procent van de ingaande grondstoffen/halfproducten komen met goede kwaliteit uit de machine. Omdat vooral binnen productieprocessen de grondstoffen van samenstelling veranderen, wordt vaak uitgegaan van gewicht in en gewicht uit het proces.
Wat kun je met OEE?
Zoals al aangegeven, is de OEE vooral een KPI binnen producerende organisaties. Het is een indicator dat aangeeft hoe goed (of niet) de fabriek presteert. Het geeft aan op welke manieren er binnen de fabriek verbeterd kan worden. Dit kan op de gehele fabriek, wat als een optelling van alle individuele machines geldt. Het wordt dus vooral als stuurmiddel van de organisatie gebruikt om te ontdekken, waar het goed gaat en waar het beter kan. Uiteindelijk zou je dit ook binnen dienstverlenende processen willen meten maar dit is vaak veel lastiger. Aan machines kan makkelijker gemeten worden.
